Jerzy Franciszek Kawalerowicz (ur. 19 stycznia 1922 w Gwoźdźcu, obecnie Ukraina, zm. 27 grudnia 2007 w Warszawie) – polski reżyser filmowy i scenarzysta, jedna z najwybitniejszych postaci polskiej kinematografii.
Twórca takich filmów jak „Pociąg”, „Matka Joanna od Aniołów”, „Faraon” oraz „Quo vadis”. Uważany za czołowego przedstawiciela polskiej szkoły filmowej i modernizmu filmowego, znany z powściągliwej narracji i minimalistycznego stylu wizualnego.
Współzałożyciel Stowarzyszenia Filmowców Polskich, wykładowca łódzkiej szkoły filmowej, poseł na Sejm PRL IX kadencji oraz laureat wielu prestiżowych odznaczeń i nagród państwowych.
| Imię i nazwisko | Jerzy Franciszek Kawalerowicz |
| Zawód | Reżyser filmowy, scenarzysta |
| Znak zodiaku | Koziorożec |
| Data urodzenia | 19 stycznia 1922 |
| Miejsce urodzenia | Gwoździec (współcześnie Ukraina) |
| Data śmierci | 27 grudnia 2007 |
| Miejsce śmierci | Warszawa, Polska |
Pseudonim
Jerzy Kawalerowicz występował pod swoim pełnym nazwiskiem, nie posługiwał się żadnym pseudonimem artystycznym. Zarówno w źródłach podstawowych, jak i rozszerzonych brak jest informacji o stosowaniu przez niego alternatywnych form imienia czy nazwiska w działalności zawodowej.
Zawód
Jerzy Kawalerowicz był polskim reżyserem filmowym oraz scenarzystą. Jego działalność koncentrowała się na tworzeniu scenariuszy oraz reżyserowaniu filmów pełnometrażowych, wśród których wiele odniosło sukcesy zarówno w kraju, jak i na arenie międzynarodowej.
Oprócz pracy artystycznej, Kawalerowicz zaangażowany był także w działalność organizacyjną i edukacyjną w środowisku filmowym, będąc m.in. wykładowcą akademickim.
Obywatelstwo
W dostarczonych danych nie została podana informacja o obywatelstwie Jerzego Kawalerowicza.
Znak zodiaku
Jerzy Kawalerowicz urodził się pod znakiem Koziorożca. Znak ten wiąże się z cechami takimi jak wytrwałość, pracowitość i konsekwencja, które mogły mieć wpływ na jego długą i owocną karierę reżyserską.
Data i miejsce urodzenia
Jerzy Franciszek Kawalerowicz przyszedł na świat 19 stycznia 1922 roku w miejscowości Gwoździec, która obecnie znajduje się na terenie Ukrainy. Dawniej miejscowość ta była częścią dawnej Polski, obecnie znajduje się w obwodzie iwanofrankowskim.
Miejsce urodzenia odegrało ważną rolę w kształtowaniu osobowości artysty oraz jego wrażliwości na kwestie kulturowe i historyczne.
Kariera
Kariera Jerzego Kawalerowicza obejmowała kilkadziesiąt lat aktywności artystycznej, zaczynając od debiutu „Gromada” w 1951 roku. Reżyser specjalizował się w adaptacjach literackich oraz filmach eksplorujących tematykę historyczną i społeczną.
Do najważniejszych filmów Kawalerowicza należą: „Celuloza”, „Prawdziwy koniec wielkiej wojny”, „Pociąg”, „Matka Joanna od Aniołów”, „Faraon”, „Śmierć prezydenta”, „Austeria”, „Jeniec Europy” oraz „Quo vadis”. Jego prace zdobywały nagrody na międzynarodowych festiwalach, a „Faraon” został nominowany do Oscara.
Był współzałożycielem Stowarzyszenia Filmowców Polskich i odgrywał rolę przewodniczącego oraz prezesa honorowego tej organizacji. Pracował również jako wykładowca w łódzkiej szkole filmowej oraz był zaangażowany społecznie i politycznie.
Data i miejsce śmierci
Jerzy Kawalerowicz zmarł 27 grudnia 2007 roku w Warszawie, w Polsce. Odejście tego wybitnego twórcy pozostawiło znaczącą lukę na polskiej scenie filmowej.
Po śmierci jego osiągnięcia są nadal obecne w polskiej kulturze, a jego nazwisko upamiętniono między innymi poprzez nadanie imienia parze pociągów.
Życie prywatne
Jerzy Kawalerowicz był trzykrotnie żonaty: z Marią Güntner, z którą miał dwoje dzieci (Jacka i Kingę), z Lucyną Winnicką (z którą miał córkę Agatę), oraz z Małgorzatą Dipont. Jego syn Jacek nie żyje.
Działalność społeczna i odznaczenia
Kawalerowicz był aktywny społecznie: pełnił funkcję posła na Sejm PRL IX kadencji w latach 1985–1989 z ramienia Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Wstąpił do tej partii w 1954 roku i pozostał jej członkiem do 1990 roku.
Otrzymał wiele prestiżowych nagród i odznaczeń, takich jak Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia Polski (1997) oraz Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2005).
Znaczenie i upamiętnienie
Jerzy Kawalerowicz uznawany był za przedstawiciela polskiej szkoły filmowej oraz modernizmu filmowego. Cechowała go powściągliwa narracja i minimalistyczny styl wizualny. Jego postać i twórczość są szeroko doceniane zarówno przez krytyków, jak i publiczność, a po śmierci nadal pozostaje ważną postacią polskiej kinematografii.
W 2010 roku jego imię nadano jednej z par pociągów Interregio kursujących na trasie Warszawa – Łódź, co stanowi jedno z świadectw uznania dla jego wkładu w kulturę narodową.
Jerzy Łapiński
Jerzy Radziwiłowicz
Jerzy Skolimowski
Jerzy Stuhr
Jerzy Styczyński
