Joseph Haydn

Joseph Haydn (Franz Joseph Haydn), ur. 31 marca 1732 roku w Rohrau (Dolna Austria), zmarł 31 maja 1809 roku w Wiedniu, był austriackim kompozytorem klasycznym i muzykiem. Uznawany jest za jednego z trzech klasyków wiedeńskich oraz głównego przedstawiciela muzyki klasycystycznej.

Haydn współtworzył formę symfonii i wyróżniał się innowacyjnym stylem, szczególnie widocznym w okresie „Sturm und Drang”. Pracował przez wiele lat dla rodu Esterházych jako kompozytor i kapelmistrz, tworząc liczne opery, msze i symfonie, w tym słynne Symfonie Londyńskie oraz oratoria „Stworzenie świata” i „Pory roku”.

Był nauczycielem Beethovena i przyjacielem Mozarta. Jego dorobek obejmuje ponad 100 symfonii, 24 opery, liczne msze, koncerty oraz dzieła wokalno-instrumentalne, które wywarły trwały wpływ na rozwój muzyki klasycznej i romantycznej.

Pseudonim

Franz Joseph Haydn posługiwał się pseudonimem artystycznym Joseph Haydn. Pod tą formą jest najbardziej znany w historii muzyki i pod nią publikował swoje dzieła oraz występował jako kompozytor i muzyk w Europie.

Zawód

Joseph Haydn był kompozytorem klasycznym oraz muzykiem. Zasłynął jako jeden z najważniejszych przedstawicieli muzyki klasycystycznej, współdefiniując nowe formy muzyczne, takie jak symfonia czy kwartet smyczkowy.

W trakcie kariery pełnił także funkcję kompozytora nadwornego u rodu Esterházych, gdzie od 1766 roku był kapelmistrzem, komponując liczne dzieła instrumentalne, wokalne i sceniczne.

Obywatelstwo

Joseph Haydn był obywatelem Austrii. Urodził się w Rohrau, na terenie dzisiejszej Dolnej Austrii, a znaczną część życia spędził na ziemiach należących do tego państwa, działając w najważniejszych ośrodkach kulturalnych epoki.

Znak zodiaku

Haydn urodził się pod znakiem Barana. Symbolika Barana często kojarzona jest z energią, niezależnością i dynamizmem, co może znaleźć odzwierciedlenie w twórczym charakterze jego bogatej działalności muzycznej.

Data i miejsce urodzenia

Joseph Haydn przyszedł na świat 31 marca 1732 roku w miejscowości Rohrau, położonej w Dolnej Austrii, na granicy austriacko-węgierskiej. To właśnie tam rozpoczęła się jego wielka przygoda z muzyką.

Kariera

Haydn zaliczany jest do grona trzech klasyków wiedeńskich, obok Wolfganga Amadeusza Mozarta i Ludwiga van Beethovena. Wspólnie z nimi współtworzył kanony epoki klasycyzmu muzycznego, mając ogromny wpływ na dalsze losy muzyki europejskiej.

Jako kompozytor nadworny i kapelmistrz rodu Esterházych, Haydn rozwijał formy muzyczne, takie jak symfonia oraz kwartet smyczkowy. Był autorem licznych oper komicznych, oratoriów i mszy, a jego działalność objęła także wyjazdy do Anglii, gdzie skomponował słynne Symfonie Londyńskie.

Tworzył również oratoria i msze, wśród których wyróżniają się „Stworzenie świata” oraz „Pory roku”. Był znany z innowacyjnego podejścia do kompozycji i pozostawił po sobie bogaty katalog dzieł, uporządkowany w katalogu Hobokena.

Wybrane dzieła

Haydn jest autorem 108 symfonii, w tym słynnych „Symfonii Londyńskich”, „Symfonii pożegnalnej” oraz „Symfonii nr 94” zwanej „Z uderzeniem w kocioł”. Skomponował również opery, takie jak „La Canterina”, „Lo speziale”, „Il mondo della luna” oraz „La vera costanza”.

Jego dorobek obejmuje także oratoria, w tym „Stworzenie świata” i „Pory roku”, a także liczne msze (jak „Missa in tempore belli”, „Missa in Angustiis” czy „Harmoniemesse”), koncerty fortepianowe oraz koncerty na inne instrumenty solowe.

Relacje i wpływy

Haydn był znanym przyjacielem Mozarta oraz nauczycielem L. van Beethovena, co miało istotne znaczenie dla rozwoju muzyki europejskiej końca XVIII wieku. Jego innowacyjny styl i rozbudowanie form klasycznych wywarły ogromny wpływ na kolejne pokolenia kompozytorów.

Data i miejsce śmierci

Joseph Haydn zmarł 31 maja 1809 roku w Wiedniu. Końcówkę swojego życia spędzał w stolicy Austrii, gdzie borykał się z pogarszającym się stanem zdrowia od 1803 roku, przez co zaprzestał komponowania.

Po jego śmierci miały miejsce nietypowe wydarzenia – głowa kompozytora została wycięta w celu badań frenologicznych. Mimo końca życia w Wiedniu, spuścizna Haydna jest wciąż żywa w kulturze muzycznej Europy.

Inne istotne informacje

Muzyka Haydna została systematycznie uporządkowana w katalogu Hobokena, który obejmuje całe jego monumentalne dzieło. Kompozytor korzystał m.in. z fortepianów Anton Walter, Wenzel Schantz oraz concert fortepianu Johna Broadwooda przywiezionego z Londynu.

Znany był z nowatorskiego podejścia do kompozycji oraz wpływu na kształtowanie muzyki klasycznej i romantycznej. Jego dorobek na stałe wszedł do kanonu światowej muzyki poważnej.

Josh Klinghoffer
Joshua Homme
Julia Roberts
Julia Wieniawa
Juliette Lewis