Termin „hate-watching” odnosi się do sytuacji, w której widzowie świadomie oglądają filmy, seriale telewizyjne, spektakle teatralne lub inne formy audiowizualnej rozrywki pomimo negatywnej oceny tych treści. Często osoby praktykujące hate-watching odczuwają wobec danego dzieła niechęć, frustrację lub krytycyzm, a sam akt oglądania odbywa się nie z sympatii, lecz raczej z zamiarem wyłapania i komentowania słabości czy błędów twórczych.
Wśród widzów tym zjawiskiem kieruje zwykle chęć ironicznego podejścia do oglądanej produkcji lub rozrywka wynikająca z jej wadliwego, przesadnego czy niezamierzenie zabawnego charakteru.
Hate-watching nie jest tożsame z typowym odbiorem dzieła o niskiej wartości artystycznej, gdyż wymaga aktywnego, często interakcyjnego zaangażowania, które opiera się na negatywnej krytyce oraz ironii. Samo zjawisko bywa też sposobem budowania wspólnoty wśród osób o podobnych odczuciach wobec konkretnej produkcji.
Skąd pochodzi termin hate-watching
Wyrażenie „hate-watching” wywodzi się z języka angielskiego i powstało w wyniku połączenia słów „hate” (nienawidzić) oraz „watching” (oglądanie). Termin zyskał popularność w drugiej dekadzie XXI wieku, głównie za sprawą rozwoju internetowych społeczności oraz rosnącej liczby dyskusji prowadzonych wokół najnowszych produkcji serialowych i filmowych.
Sformułowanie pojawiło się w mediach amerykańskich w kontekście odbioru popularnych, ale niejednokrotnie krytykowanych seriali, takich jak „Glee” czy „Girls”. Popularność zjawiska wzrosła wraz z dostępnością mediów społecznościowych, które umożliwiły widzom natychmiastowe dzielenie się opiniami i spostrzeżeniami w formie komentarzy czy memów.
Na czym polega hate-watching
- Motywacje widzów: Widzowie decydujący się na hate-watching kierują się różnorodnymi pobudkami, takimi jak pragnienie ironizowania nad wadami produkcji, potrzeba uczestnictwa w grupowych dyskusjach na temat szeroko komentowanych dzieł, czy satysfakcja z obserwowania niezamierzonych błędów twórczych. Często hate-watching stanowi dla odbiorców sposób odreagowania irytacji wywołanej rozczarowaniem wobec oczekiwanej treści.
- Przykładowe reakcje: Osoby uprawiające hate-watching mogą podczas seansu intensywnie komentować akcję, dzielić się sarkastycznymi spostrzeżeniami w internecie, tworzyć prześmiewcze wpisy lub memy. Typowe są emocjonalne reakcje, wyrażające frustrację, rozbawienie absurdami lub świadome wyśmiewanie poszczególnych elementów scenariusza, gry aktorskiej czy efektów specjalnych.
- Różnice wobec typowego odbioru: Hate-watching różni się zasadniczo od tradycyjnego oglądania dzieła, które zwykle opiera się na przyjemności lub zainteresowaniu fabułą. W przypadku hate-watching kluczowa staje się krytyczna postawa oraz poczucie wyższości nad twórcami czy konwencją, a celem nie jest identyfikacja z bohaterami, lecz raczej eksponowanie mankamentów i przewidywanie rozwoju sytuacji fabularnych.
- Związki z kulturą internetową: Zjawisko hate-watching jest silnie powiązane z kulturą internetową, zwłaszcza poprzez media społecznościowe. Platformy takie jak Twitter, Reddit czy Facebook ułatwiają tworzenie społeczności osób praktykujących hate-watching oraz umożliwiają szeroką wymianę opinii, komentarzy i treści humorystycznych. Wspólna krytyka danego dzieła często zyskuje formę internetowego trendu lub wiralowej reakcji w sieci.
Gdzie najczęściej obserwuje się hate-watching
Zjawisko hate-watching jest szczególnie widoczne w dziedzinie telewizji i seriali, zwłaszcza wobec tytułów szeroko komentowanych lub kontrowersyjnych, które mimo wielu negatywnych ocen pozostają popularne.
Produkcje te obejmują zarówno wielkobudżetowe hity, jak i niskobudżetowe realizacje, które zdobywają rozpoznawalność ze względu na swoje niedoskonałości. W kinie hate-watching zdarza się przy okazji seansów określanych mianem „najgorszych filmów wszech czasów”, które przyciągają widzów ciekawych ich słabej jakości.
W teatrze zjawisko jest mniej powszechne, choć również tam pojawia się w odniesieniu do spektakli znanych z kontrowersyjnych decyzji reżyserskich lub przesadnych interpretacji. Ogólnie rzecz biorąc, hate-watching najczęściej dotyczy produkcji masowych, głośnych medialnie lub takich, które zyskały status kultowych ze względu na niską jakość.
Społeczne i kulturowe skutki hate-watchingu
- Wpływ na dyskusje w mediach społecznościowych: Hate-watching generuje intensywną wymianę opinii w sieci, prowadząc do powstawania licznych komentarzy, memów oraz żartobliwych analiz, co zwiększa widoczność omawianych produkcji.
- Oddziaływanie na popularność produkcji: Paradoksalnie, praktyka hate-watching może przyczynić się do wzrostu oglądalności filmów czy seriali, nawet jeśli odbiór widzów jest negatywny. Rozgłos wokół krytykowanego dzieła nierzadko przekłada się na większe zainteresowanie szerokiej publiczności.
- Możliwe konsekwencje dla twórców i odbiorców: Zjawisko to może mieć różnorodne skutki – dla twórców stanowi źródło krytyki, ale także szansę na rozpoznawalność; dla widzów hate-watching bywa sposobem budowania wspólnoty, ale także może prowadzić do utrwalania negatywnych postaw oraz spłycenia dyskursu na temat kultury audiowizualnej.
Z jakimi zjawiskami wiąże się hate-watching
- Guilty pleasure: Konsumpcja dóbr kultury uznawanych za niskiej jakości, z których odbiorca czerpie potajemną przyjemność. Cechy wspólne: Oglądanie treści o niskiej wartości. Różnice: Motywacją jest przyjemność, brak elementu świadomej krytyki.
- Hate-listening: Słuchanie podcastów, audycji radiowych lub muzyki, której się nie lubi, zwykle w celu krytyki lub ironicznego komentarza. Cechy wspólne: Negatywny odbiór, cel krytyki. Różnice: Dotyczy głównie treści audialnych, nie wizualnych.
- Doomscrolling: Długotrwałe przeglądanie negatywnych wiadomości lub treści w internecie mimo świadomości ich szkodliwości dla nastroju. Cechy wspólne: Konsumpcja niepożądanych treści. Różnice: Skupia się na wiadomościach i informacjach, a nie rozrywce.
- Fan-shaming: Publiczne piętnowanie fanów danych produkcji za ich wybory gustu, najczęściej w mediach społecznościowych. Cechy wspólne: Negatywna ocena dzieła i odbiorców. Różnice: Koncentruje się na krytyce fanów, nie na samym akcie oglądania.
