Cleanpass to technika wykorzystywana w produkcji teatralnej, filmowej, telewizyjnej oraz podczas realizacji seriali, polegająca na wykonaniu czystego nagrania dźwięku lub obrazu bez udziału aktorów, rekwizytów lub innych elementów ruchomych obecnych w głównych ujęciach. Cleanpass umożliwia rejestrację tła, otoczenia lub dźwięków pozbawionych dodatkowych zakłóceń, co stanowi ważne narzędzie w procesie postprodukcji, służące do eliminowania niepożądanych elementów lub ułatwiające nakładanie efektów specjalnych.
Jak przebiega proces cleanpass
- Opis procesu – Cleanpass polega na zarejestrowaniu obrazu lub dźwięku w dokładnie tych samych warunkach technicznych co główne ujęcie lub scena, lecz w sytuacji, gdy scena jest „czysta”, czyli pozbawiona aktorów, ruchomych obiektów czy nieplanowych dźwięków.
Często wykonuje się kilka wariantów cleanpass do jednego ujęcia, aby zapewnić swobodę twórcom efektów wizualnych lub dźwiękowych. - Informacja, w jakiej fazie produkcji jest stosowany – Cleanpass realizuje się podczas zdjęć lub nagrań, tuż po zarejestrowaniu głównej sceny, zanim zmieni się ustawienie kamery, rekwizytów lub oświetlenia.
Umożliwia to zachowanie zgodności warunków technicznych pomiędzy głównym materiałem a wersją „czystą”. - Różnice względem innych podobnych technik – W odróżnieniu od nagrań próbnych czy materiałów referencyjnych, cleanpass skupia się na wyeliminowaniu wszystkich dynamicznych lub zakłócających elementów z kadru lub ścieżki dźwiękowej.
W przeciwieństwie do efektu green screen, nie służy do całkowitego zastąpienia tła, lecz do umożliwienia późniejszych manipulacji obrazem lub dźwiękiem z zachowaniem oryginalnej scenografii. - Wymagane wyposażenie lub warunki techniczne – Do przeprowadzenia cleanpass niezbędny jest ten sam sprzęt filmowy lub nagraniowy, który został użyty w głównej rejestracji sceny (kamery, mikrofony, oświetlenie).
Kluczowe jest zachowanie niezmienionych ustawień sprzętu oraz parametrów technicznych, by zapewnić spójność materiału.
Praktyczne zastosowania cleanpass
Cleanpass znajduje zastosowanie wszędzie tam, gdzie zachodzi potrzeba manipulowania obrazem lub dźwiękiem na etapie postprodukcji.
W produkcjach filmowych, telewizyjnych i serialowych cleanpass umożliwia m.in. precyzyjne usuwanie niepożądanych obiektów, zamianę tła czy nakładanie efektów specjalnych bez zaburzania integralności wizualnej.
W teatrze natomiast cleanpass wykorzystywany jest najczęściej do dokumentowania scenografii lub do przygotowania czystych wersji nagrań służących w multimediach wspierających przedstawienia.
W praktyce cleanpass wykorzystywany jest również do eliminowania problematycznych dźwięków, takich jak przypadkowe szmery lub zakłócenia, które mogły pojawić się podczas głównego nagrania.
Dostarcza materiał wyjściowy do późniejszego miksowania dźwięku lub obrazu, zwiększając elastyczność pracy montażystów i specjalistów od efektów specjalnych.
Dlaczego cleanpass jest ważny w produkcji
Włączenie cleanpass do procesu produkcyjnego znacząco zwiększa możliwości w zakresie tworzenia efektów specjalnych oraz retuszu materiału już po zakończeniu zdjęć.
Pozwala to na dokładniejsze usuwanie lub zamianę elementów sceny, które nie były zamierzone lub wymagają korekty na etapie postprodukcji, bez konieczności ponownego zwoływania ekipy i odtwarzania warunków planu.
Dla realizacji telewizyjnych i filmowych cleanpass stanowi istotne narzędzie pracy montażystów, grafików komputerowych i specjalistów od dźwięku.
Ułatwia nakładanie efektów, stabilizację ujęć oraz zachowanie spójności wizualnej i dźwiękowej całego dzieła, wpływając tym samym na profesjonalny poziom produkcji i skracając czas niezbędny do realizacji postprodukcji.
Rodzaje elementów cleanpass
- Clean audio – Czysta ścieżka dźwiękowa zarejestrowana bez dialogów, ruchów czy zakłóceń, przeznaczona do późniejszego montażu lub uzupełnienia właściwej ścieżki dźwiękowej, zapewniając tło akustyczne sceny.
- Clean background – Nagranie obrazu sceny bez aktorów i rekwizytów ruchomych, umożliwiające usuwanie i zamianę elementów scenografii lub wykonanie rekonstrukcji tła podczas obróbki cyfrowej.
- Clean plate – Ujęcie filmowe lub telewizyjne przedstawiające całkowicie „czysty” plan, służące do nakładania efektów wizualnych, maskowania obiektów lub multiplikowania elementów na dalszym etapie montażu.
