Grip to specjalista techniczny zatrudniony przy realizacji produkcji filmowych, telewizyjnych, a niekiedy także teatralnych, odpowiedzialny głównie za obsługę i konfigurację różnorodnego sprzętu zdjęciowego oraz scenicznego. Jego zadania obejmują przede wszystkim wsparcie ekipy operatorskiej, w tym montaż, ustawianie i przemieszczanie sprzętu, takiego jak statywy kamerowe, wózki kamerowe (tzw. dolly), konstrukcje pod oświetlenie czy specjalistyczne ramy i krany umożliwiające realizację skomplikowanych ruchów kamery. Grip dba o właściwe przygotowanie techniczne planu zdjęciowego lub sceny, zapewniając płynny przebieg ujęć zgodnie z wymaganiami reżysera i operatora, a także przyczynia się do bezpieczeństwa całego zespołu poprzez prawidłowe przygotowanie i użytkowanie wykorzystywanego sprzętu.
Obowiązki gripa na planie filmowym
- Montaż i demontaż konstrukcji technicznych (kranów kamerowych, torów itp.) – Do stałych obowiązków gripa należy przygotowywanie oraz rozbieranie wszelkich urządzeń i konstrukcji służących do realizacji zdjęć ruchomych, w tym torów dla kamer, kranów umożliwiających płynny ruch kamery, platform czy stabilizatorów. Grip musi dbać o zgodność z dokumentacją techniczną oraz zachowanie procedur bezpieczeństwa.
- Manipulowanie sprzętem do uzyskania pożądanych efektów wizualnych – Grip wspomaga zespół operatorów poprzez ustawianie, przesuwanie i blokowanie elementów scenografii lub sprzętu, aby osiągnąć określone przez twórców efekty wizualne. Może to obejmować choćby kontrolowane przesłanianie światła (flagowanie), budowanie konstrukcji tłumiących odbicia światła czy montowanie filtrów i osłon.
- Asystowanie operatorom kamer przy ruchomych ujęciach – W czasie realizacji ruchomych ujęć grip bezpośrednio współpracuje z operatorem kamery, prowadząc wózek z kamerą, dbając o płynność i bezpieczeństwo przejazdów. Utrzymuje stabilność sprzętu i eliminuje potencjalne zakłócenia obrazu, które mogą wynikać z nieprawidłowego ustawienia lub ruchu kamery.
- Praca z różnego typu sprzętem wspierającym oświetlenie i obraz – Gripy zajmują się także manipulowaniem urządzeniami odpowiadającymi za modelowanie światła, takimi jak blendy, flagi, ramy dyfuzyjne czy odblaski. Ich zadaniem jest precyzyjne rozmieszczenie tych elementów zgodnie z wizją operatora, co pozwala na uzyskanie pożądanej atmosfery sceny.
- Zapewnienie bezpieczeństwa technicznego na planie – Kluczową funkcją gripa jest nadzór nad bezpieczeństwem używanego sprzętu i miejsc pracy na planie filmowym lub scenie. Odpowiada za właściwe mocowanie i zabezpieczenie konstrukcji, eliminowanie zagrożeń oraz szybkie reagowanie w sytuacji awaryjnej, co wpływa na ochronę osób oraz sprzętu.
Podstawowe role i hierarchia wśród gripów
| Stanowisko | Opis funkcji |
|---|---|
| Key Grip | Szef zespołu gripów, koordynuje pracę całego działu gripów, odpowiada za planowanie oraz realizację zadań technicznych na planie, współpracuje z operatorem obrazu i odpowiada za bezpieczeństwo konstrukcji technicznych. |
| Best Boy (Grip) | Zastępca Key Gripa, zajmuje się logistyką, w tym zarządzaniem personelem oraz przydzielaniem sprzętu, dba o sprawny przepływ informacji pomiędzy zespołem gripów a innymi działami produkcyjnymi. |
| Dolly Grip | Odpowiedzialny za obsługę i prowadzenie ruchomych platform kamerowych (wózków, dolly), zapewnia płynny ruch kamery podczas jazd i innych dynamicznych ujęć, współpracuje bezpośrednio z operatorem kamery. |
Gripy na świecie i różnice w nazewnictwie
Termin „grip” występuje najczęściej w anglosaskiej nomenklaturze filmowej, szczególnie w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie, gdzie funkcjonuje wyraźny podział na zespoły gripów oraz zespoły elektryków (lighting technicians). W europejskich systemach produkcji filmowej zadania gripów są czasem łączone z obowiązkami działu oświetlenia, a terminologia może się różnić w zależności od kraju – na przykład w Wielkiej Brytanii funkcję podobną do gripa nazywa się często „stagehand” w teatrze lub określa innymi nazwami branżowymi.
Poza filmem i telewizją, zwłaszcza w teatrze, osoba pełniąca analogiczne zadania odpowiada również za przestawianie scenografii i obsługę sprzętu technicznego, jednak zakres obowiązków oraz stopień specjalizacji mogą się różnić w zależności od specyfiki danego medium i lokalnych tradycji produkcyjnych.
Wpływ gripa na efektywność produkcji
Funkcja gripa stanowi kluczowy element sprawnie funkcjonującej produkcji filmowej, telewizyjnej oraz teatralnej, odpowiadając za obsługę i bezpieczeństwo licznych aspektów technicznych na planie lub scenie. Od rzetelności i profesjonalizmu gripów zależy nie tylko jakość i estetyka realizowanych ujęć, lecz także tempo pracy pozostałych działów produkcyjnych.
Zadania gripów, choć nienagłaśniane i zwykle niewidoczne dla widza, pozwalają operatorom kamery oraz realizatorom światła skupić się na kreatywnej stronie swojej pracy, gwarantując stabilność i funkcjonalność używanego sprzętu. Niezawodność gripów wpływa wprost na bezpieczeństwo wszystkich osób przebywających na planie, dzięki czemu są oni integralną częścią profesjonalnych zespołów produkcyjnych.
