Webisode (web episode) to krótka forma audiowizualna stanowiąca samodzielny odcinek serialu, pierwotnie publikowana wyłącznie lub przede wszystkim w internecie. Wyróżnia się od tradycyjnych odcinków telewizyjnych pod względem formatu, często znacznie skróconego czasu trwania, a także sposobu rozpowszechniania, związanego przede wszystkim z platformami internetowymi i mediami cyfrowymi.
Webisody mogą być zarówno autonomicznymi dziełami, jak i częścią szerszych narracji znanych z telewizji, kina czy teatru.
Najważniejsze cechy charakterystyczne formy
- Krótka lub standardowa długość trwania – webisody trwają najczęściej kilka do kilkunastu minut, rzadziej osiągają długość standardowych form telewizyjnych.
- Dystrybucja wyłącznie przez sieć internetową – ich głównym kanałem dotarcia do widzów są serwisy streamingowe, platformy VOD, oficjalne strony produkcji lub portale społecznościowe.
- Niezależność lub powiązanie z istniejącymi produkcjami – webisody mogą funkcjonować jako samodzielne projekty albo stanowić uzupełnienie popularnych seriali, filmów bądź przedsięwzięć teatralnych.
- Wykorzystywanie elementów multimedialnych charakterystycznych dla środowiska internetowego – często integrują treści interaktywne, możliwość komentowania, udostępniania czy korzystania z dodatkowych materiałów online.
- Możliwość bezpośredniej interakcji z widzem (w niektórych formatach) – wybrane webisody umożliwiają widzom wpływanie na przebieg akcji, podejmowanie decyzji albo uczestnictwo w rozwoju fabuły poprzez interaktywne mechanizmy.
Historia powstania i rozwój webisodów
Pojęcie webisodu pojawiło się na przełomie lat 90. i 2000., wraz z rozwojem internetu szerokopasmowego i narzędzi do cyfrowej produkcji wideo. Początkowo webisody stanowiły eksperymenty artystyczne oraz formę krótkich seriali dostępnych jedynie online.
Z biegiem czasu, szczególnie po popularyzacji platform takich jak YouTube, webisody zaczęły być wykorzystywane przez duże wytwórnie jako narzędzie promocyjne oraz element strategii transmedialnych.
Umożliwiały one budowanie świata przedstawionego poza tradycyjnymi ramami serialu telewizyjnego i angażowanie nowych odbiorców. Równocześnie format ten zaczął być szeroko stosowany w twórczości niezależnej, stanowiąc pole do eksperymentów artystycznych oraz rozwijania interakcji z widzami.
Zastosowania webisodów i ich funkcje
- Rozszerzenie istniejących produkcji serialowych i filmowych – służą jako dodatkowe historie, wątki poboczne lub prequele popularnych produkcji, wzbogacając ich główną narrację.
- Promocja nowych seriali, filmów lub wydarzeń – wykorzystywane są do prezentowania postaci, fragmentów fabuły lub promocji premier, zwiększając zainteresowanie widzów.
- Twórczość niezależna, amatorska i eksperymentalna – umożliwiają realizację niskobudżetowych projektów i testowanie nowych form narracji oraz technik medialnych.
- Komunikacja z fanami oraz elementy interakcyjne – webisody bywają narzędziem dialogu z odbiorcami, oferując interaktywne konkursy, pytania do fanów czy angażowanie widzów w rozwój fabuły.
- Adaptacje i parodie istniejących dzieł – często wykorzystywane do tworzenia krótkich form na motywach popularnych filmów, seriali i utworów teatralnych, także w formie parodii lub pastiszu.
Podstawowe różnice między formatami audiowizualnymi
-
Kryterium: Długość
Webisode (Web Episode): kilka-kilkanaście minut
Odcinek telewizyjny: 20-60 minut
Film fabularny: 60-180 minut -
Kryterium: Sposób dystrybucji
Webisode (Web Episode): Internet
Odcinek telewizyjny: Telewizja
Film fabularny: Kino, telewizja -
Kryterium: Interaktywność
Webisode (Web Episode): Możliwa
Odcinek telewizyjny: Zazwyczaj brak
Film fabularny: Brak -
Kryterium: Produkcja
Webisode (Web Episode): Profesjonalna i amatorska
Odcinek telewizyjny: Zazwyczaj profesjonalna
Film fabularny: Profesjonalna
