Setka to termin obecny w środowisku teatru, filmu, telewizji oraz produkcji serialowych, oznaczający krótki fragment wypowiedzi jednej osoby, nagrany zazwyczaj kamerą ustawioną na wprost mówiącego, bez dodatkowych elementów inscenizacyjnych czy gry aktorskiej. W praktyce jest to bezpośrednia, wyizolowana wypowiedź bohatera, aktora, eksperta bądź innej osoby, zarejestrowana jednokadrowo, często wykorzystywana w materiałach dokumentalnych, reporterskich oraz jako komentarz lub uzupełnienie fabuły.
Setka spełnia funkcje informacyjne, dokumentacyjne lub promocyjne, a jej cechą charakterystyczną jest autentyczność przekazu i wyrazistość formy.
Zastosowanie setki w różnych mediach
- Teatr – Setka bywa wykorzystywana w materiałach promocyjnych lub dokumentacyjnych, gdzie aktorzy, reżyserzy czy twórcy dzielą się swoimi refleksjami na temat spektaklu, procesu prób lub treści przedstawienia. Forma ta pojawia się również w filmach edukacyjnych poświęconych kulisom pracy zespołu teatralnego.
- Kino – W przemyśle filmowym setka stosowana jest przede wszystkim podczas relacji z planu zdjęciowego, wywiadów z twórcami czy aktorami oraz w materiałach making-of, gdzie zachowana zostaje prostota kadru i bezpośredniość wypowiedzi osób zaangażowanych w produkcję.
- Telewizja – W telewizji setka jest powszechną formą stosowaną w serwisach informacyjnych, reportażach i programach publicystycznych, gdzie nagrywana wypowiedź eksperta, uczestnika wydarzenia czy świadka jest montowana w materiał w celu zilustrowania tematu lub przekazania opinii.
- Film – W filmach, zwłaszcza dokumentalnych, setki pełnią rolę świadectwa, komentarza lub przedstawienia punktu widzenia bohatera, a także urozmaicają narrację, dodając jej realizm i autentyczność.
- Serial – Produkcje serialowe wykorzystują setki zarówno jako elementy promocyjne (na przykład krótkie wypowiedzi aktorów w zwiastunach), jak i w warstwie fabularnej, gdzie bohaterowie zwracają się bezpośrednio do widza lub komentują wydarzenia przedstawione na ekranie.
Jak wygląda realizacja techniczna setki
Setka realizowana jest przez umieszczenie osoby mówiącej przed kamerą, najczęściej na wprost obiektywu, w statycznym ujęciu, z zbliżeniem na twarz bądź górną część sylwetki.
Wymagania techniczne obejmują stabilne ustawienie kamery, odpowiednie oświetlenie oraz dobry mikrofon umożliwiający czysty zapis dźwięku. Zazwyczaj nie stosuje się rozbudowanego tła ani ruchu kamery, by nacisk pozostał na treści wypowiedzi oraz mimice osoby mówiącej.
Nagranie setki może odbywać się zarówno w profesjonalnym studiu, jak i w warunkach terenowych, zależnie od kontekstu realizacji.
Do czego służy setka i jej funkcje
- Funkcja informacyjna – Setka wykorzystywana jest do szybkiego i klarownego przekazania istotnych informacji, komentarzy lub opinii, często bezpośrednio od uczestników wydarzeń bądź ekspertów w danej dziedzinie.
- Funkcja prezentacyjna – Umożliwia przedstawienie konkretnej osoby lub stanowiska w sposób syntetyczny i wyrazisty, zwracając uwagę widza na istotę przekazu.
- Funkcja wywiadowa – Pełni rolę krótkiego wywiadu, w którym osoba odpowiada na pytania w formie bezpośredniej wypowiedzi do kamery, często w materiale reporterskim lub dokumentalnym.
- Rola w strukturze programu, filmu lub spektaklu – Setki są montowane jako fragmenty uzupełniające narrację, pogłębiające zrozumienie fabuły, prezentujące kulisy produkcji lub umożliwiające widzowi kontakt z punktami widzenia różnych bohaterów czy uczestników wydarzeń.
Podobne pojęcia i ich krótkie omówienie
- Setka – Krótka, bezpośrednia wypowiedź jednej osoby do kamery, zazwyczaj wyizolowana z kontekstu szerszej narracji.
- Wypowiedź offowa – Fragment wypowiedzi osoby niewidocznej na ekranie (głos zza kadru), stosowany jako komentarz do obrazów.
- Wywiad jednokadrowy – Rozmowa do kamery w nieruchomym kadrze, dłuższa od setki i mająca bardziej rozbudowaną formę pytań i odpowiedzi.
- Testimonial – Wypowiedź osoby (często eksperta lub świadka), stanowiąca potwierdzenie autentyczności zdarzenia lub jakości produktu; w reklamie i dokumencie.
- Headshot – Ujęcie portretowe twarzy osoby, używane w castingu i prezentacji aktorów; w swojej podstawowej formie nie zawiera ścieżki dźwiękowej ani wypowiedzi.
- Insert – Krótka wstawka filmowa, która może zawierać setkę, ale może też być obrazem ilustrującym temat bez wypowiedzi słownej.
